Maharashtra Land Rule महाराष्ट्रात खरेदी विक्रीच्या नियमांमध्ये बदल करण्यात आले आहे यासंबंधीच्या आदेशाच्या परिपत्रक नोंदणी महानिरीक्षक आणि मुद्रांक नीयंत्रन जारी केले त्यामुळे जर एक, दोन, तीन, अशा गुंठ्यांमध्ये शेत जमिनीची खरेदी किंवा विक्री करणार असाल तर हे नवीन नियम नवीन बदल जाणून घ्या.

सरकारी पत्रकात काय म्हटलंय?

• Maharashtra Land Rule काही वर्षापासून राज्यातल्या जमिनीच्या किमती प्रचंड वाढली आहे त्यामुळे जमिनीचे तुकडे करून ते विकण्याचे प्रकारे वाढले आहे.
• पण राज्यात तुकडे बंदी कायदा लागू आहे म्हणजे तुकडे बंदी कायद्यात नमूद केल्याप्रमाणे प्रमाणभूत क्षेत्रापेक्षा कमी शेत जमीन विकत घेता येत नाही.
• शेतजमीन विकत घेण्यासाठी गुंठ्यांची मर्यादा आखून देण्यात आली आहे.
• राज्यात गेल्या काही वर्षांमध्ये एक गुंठे दोन गुंठे तीन गुंठे या स्वरूपात गुंठ्यामध्ये जमीन विकत घेतल्या जात होती आणि त्याची दस्त नोंदणी होत होती म्हणजे ती संबंधितांच्या नावावरही केली जात होती.
• त्यामुळे राज्य सरकारने या संदर्भात चौकशी करण्यासाठी नोंदणी व मुद्रांक शुल्क विभागाला आदेश दिला होता.
• या विभागांना चौकशीनंतर एक नवीन परिपत्रक जारी केल या परिपत्रकानुसार जर गुंठयामध्ये शेत जमिनीची खरेदी विक्री होत असेल तर काय करायचं.
• यासंदर्भात राज्यातल्या सगळ्या दुय्यम निबंधकांना सूचना जारी केली आहे दुय्यम निबंधकाच्या कार्यालयात दस्त नोंदणी होत असते.

नोंदणीकृत दस्ताने

Maharashtra Land Rule सूचना क्र. 1

• एखाद्या सर्वे नंबरचे (गट नंबरचे) क्षेत्र दोन एकर असेल त्याच सर्व्हे नंबर मधील एक, दोन, किंवा तीन गुंठे जमीन विकत घेणार असाल तर त्याची दस्त नोंदणी होणार नाही.
• म्हणजे जमीन विकत घेतली तरी नावावर होणार नाही.
• त्यात सर्वे नंबरचा लेआउट करून त्यामध्ये एक दोन गुंठ्यांचे तुकडे पाडून त्या जिल्हाअधिकारी किंवा सक्षम प्राधिकरणाचे मंजुरी घेतली असेल.
• तर मान्य लेआउट मधील एक दोन गुंठे जमीनच्या व्यवहाराची दस्त नोंदणी होऊ शकते.

सूचना क्र. 2

• Maharashtra Land Rule सूचना क्रमांक दोननुसार यापूर्वी एखाद्या पक्ष कारण प्रामाणिक क्षेत्रापेक्षा कमी तुकड्याची खरेदी केली असेल अशा तुकड्याच्या खरेदी विक्री व्यवहारासाठी सक्षम प्राधिकारी किंवा जिल्हाधिकारी यांचे परवानगी घेण आवश्यक आहे.

अटी आणि शर्ती

प्रमाणभूत क्षेत्रे म्हणजे काय?

• Maharashtra Land Rule तर शेतजमीचे सर्व साधारण तीन प्रकार पडतात वरकस जमीन, कोरडवाहू जमीन, आणि बागायत जमीन, या जमिनीच्या प्रकारानुसार तुकडेंदी तुकडे जोवर एकत्रित करून कायदे 1947 अनवे प्रमाण बुक क्षेत्र निश्चित करण्यात आला आहे.
• या प्रमाणभूत क्षेत्रापेक्षा कमी असलेली जमीन तुकडा प्रमाणभूत क्षेत्राविषयी माहिती परभणीचे उपजिल्हाधिकारी डॉक्टर संजय कुंडेकर यांनी लिहिलेली आहे शेतजमीचे खरेदी दिली आहे.

• वरकस जमीन
  • लेखनातले जर वरकस जमीन असेल भात शेतीच्या लागवडीसाठी, किंवा राब खताच्या प्रयोजनाचा साठी जी जमीन उपयोगात आणली जानारी जमीन.
  • ती शेतजमीन असेल तर या शेत जमिनीसाठी तुकडे बंदी तुकडे जोर व एकत्रित करून कायदा 1947 अन्वये प्रमाणबूत क्षेत्र 20 गुंठे ठेवण्यात आला आहे.
  • म्हणजे ही जमीन विकत घेणारा असाल तर 20 गुंठ्यापेक्षा कमी शेत जमीन विकत घेऊ शकत नाही.
• कोरडवाहू जमीन
  • पावसाच्या पाण्यावरची शेती होती तिला कोरडवाहू किंवा जिराफ जमीन म्हणतो या प्रकारच्या जमिनीसाठी कायद्यात प्रमाणभूत क्षेत्र 15 गुंठे ठरवण्यात आला आहे.
• बागायत जमीन
  • कॅनॉल, मोट, पाट याने शेतीसाठी पाणीपुरवठा होत असलेली जमीन.
  • तर तुकडेबंदी तुकडेजोड व एकत्रीकरण कायदा, यानुसार विहिरी बागायत जमिनीचे प्रमाणभूत क्षेत्र 20 गुंठे तर कॅनॉल (पाट) जी बागायती जमिनीचे प्रमाणभूत क्षेत्र 10 गुंठे ठेवण्यात आल आहे.
  • प्रमाणभूत क्षेत्राची जी मर्यादा आहे ती वेगवेगळ्या भागासाठी वेगवेगळ्या आहे त्यामुळे जर शेत जमिनीची खरेदी किंवा विक्री करणार असाल तर भागातील प्रमाणभूत क्षेत्राची मर्यादा काय आहे ते पाहणं महत्त्वाचं आहे.

हद्द निश्चितीचा मोजनी नकाशा

सूचना क्र. 3

• एखादा आलाहिदा म्हणजे वेगळा किंवा स्वतंत्र निर्माण झालेल्या तुकड्याची शासन भूमी अभिलेख विभागामार्फत हद्द निश्चित झाली असेल
• किंवा मोजणी होऊन त्याचा स्वतंत्र हद्द निश्चितीचा मोजनी नकाशा देण्यात आला असेल तर अशा क्षेत्राची विक्री करण्यासाठी परवानगीची आवश्यकता राहणार नाही.
• जर अशा तुकडाचे विभाजन करणार असाल तर त्यासाठी मात्र वरील अटी आणि शर्ती लागू राहणार आहे
• त्यामुळे शेतजमीचे खरेदी विक्री करणार असाल तर ही प्रक्रिया लक्षात ठेवून करा जेणेकरून कायदेशीर मार्गाने प्रक्रिया पूर्ण करा यामुळे फसवणूक होणार नाही.

Seed Treatment 2023 : बीयाण्यार बीज प्रक्रिया कशी करावी बीजप्रक्रिया म्हणजे काय ?

How to Apply for Passport Online & Offline Process 2023 :ऑनलाइन पासपोर्ट कसा काढावा?