Gai Gotha Yojana पशू संवर्धनच्या माध्यमातून ग्रामीण भागातील नागरिकांसाठी शेतकऱ्यांसाठी विविध योजना राबवल्या जातात. शेळी मिठी गटाचा वाटप केले जातात गाई म्हशींचा वाटप केलं जातं कुकुट पक्षांचा वाटप केला जातं. अशा प्रकारचे योजना राबवत असताना याच्यामध्ये विविध अडथळे निर्माण होतात. ज्याच्यामुळे या योजना राबवता येत नाहीत किंवा राबवले तरी त्या लाभार्थ्याला त्याचे म्हणावे तसे लाभ मिळत नाहीत.
योजनेची थोडक्यात माहीती
- उद्दिष्ट पूर्ण होत नाहीत याच अनुषंगाने या पशुसंवर्धन विभागाच्या योजना लाभार्थ्यापर्यंत व्यवस्थितपणे राबवल्या जाव्यात त्याची अंमलबजावणी व्हावी आणि लाभार्थ्यांना योग्य ते लाभ मिळवून योजनाची उद्दिष्ट पूर्ण व्हावी.
- या अनुषंगाने आज 25 एप्रिल 2023 रोजी राज्य शासनाच्या माध्यमातून पशुसंवर्धन विभागाच्या योजना.
- आणि मनरेगाचे योजना याचा अभिसरण करण्यासाठी मंजुरी देण्यात आलेली आहे.
- शेळी मेंढी पालन गटाचं वाटप करत असताना शेळी मेंढी गटाबरोबर दिला जाणारा जो काही शेड होता जे काही निवारा होता ही निवाऱ्याची सोय हटवण्यात आलेली आहे.
- आणि त्या निवाऱ्याशिवाय शेळी मेंढीचा अनुदान हे वाढवण्यात आलेले आहे.
- आता यामुळे परिणाम काय होत आहेत की अशा शेळी मेंढी गटाचा वाटप केल्यानंतर लाभार्थ्याकडे त्याच्या निवाऱ्याची सोय नसते त्यासाठी गोटा उपलब्ध नसतो आणि जर गोठा उपलब्ध नसेल तर पर्यायांना लाभ दिला जात नाही.
- किंवा लाभ मिळाला तर त्या शेळ्यांची व्यवस्थित तापते ठेवता येत नाही गाई म्हशीचे देखील असते गाई म्हशीचं वाटप झाल्यानंतर गोटा नसेल विविध आजार या गाई म्हशींना होतात.
- किंवा जे काही मलमूत्र किमती मौल्यवान आहे ते सुद्धा संग्रहित करता येत नाही.
- अशा प्रकारच्या बाबी झाल्यामुळे किंवा हजार महोत्सव कोकण पक्षाचा असेल.
- कुकुट पक्षी देत असताना त्या लाभार्थ्याकडे निवारा नसेल तर त्याचा वाटप होऊन सुद्धा म्हणावी तशी अंमलबजावणी होत नाही त्याचे फायदे होत नाहीत आणि पर्यायाने तो व्यवसाय सक्सेस देखील होत.
- Gai Gotha Yojana याच पार्श्वभूमी वरती पशुसंवर्धन विभागाच्या माध्यमातून पशूंचं गाई म्हशी शेळी मेंढीचं किंवा कुकूट पक्षांचा वाटप आणि त्याच्या पायाभूत सुविधांचे निर्मिती ज्यामध्ये त्याच्यासाठी असणारा निवारा शेड वैरण विकास इत्यादी जे काही बाबी आहेत.
- या बाबी मनरेगाच्या अंतर्गत करून या दोन्हीच्या अभिसरणामधून या योजनांची अंमलबजावणी उद्दिष्ट पूर्ण केले जाऊ शकतात.
- याच अनुषंगाने हा एक महत्त्वपूर्ण असा शासन निर्णय निर्गमित करून या पशुसंवर्धन विभागाच्या आणि मनरेगाच्या योजनाचं अभिसरण करण्यासाठी मंजुरी देण्यात आलेली आहे.
Gai Gotha Yojana शासन निर्णय
- 24 एप्रिल 2023 रोजीचा शासन निर्णय प्रस्तावनेमध्ये राबवण्याचे पार्श्वभूमी त्याचे मिळणारे फायदे किंवा याचे असणारी गरज या सर्वांबद्दल सविस्तर अशी माहिती देण्यात आलेली आहे.
- ज्यामध्ये मृदेची घसरती गुणवत्ता आहे ही राखण्यासाठी शेणाचं महत्त्व.
- त्याचबरोबर देशी गाईच्या संक्रांतून अधिक दूध देणाऱ्या गाईचा परिवर्तन.
- बंदिस्त शेळी मेंढीपालनास प्रोत्साहन.
- उपलब्ध चाऱ्याचा सदुपयोग किंवा पुरण विकास करून पडीत जमिनीचे उपयोगिता वाढवणे.
- भूमींना थोड्या जमिनीची उपलब्धता करून देऊन गोटा बांधून त्यांना समृद्ध करणे.
- याचप्रमाणे उपलब्ध चाऱ्याच्या वापरातून शेतात आगरी वेस्ट जाळले जाण्याचे प्रमाण कमी करणे.
- अशा प्रकारच्या विविध बाबींची गरज लक्षात घेता हे अभिसरण करण्यासाठी मंजुरी देण्यात आलेली आहे.
पशुसंवर्धन विभागाकडून सध्या राबवण्यात येणाऱ्या योजना
- Gai Gotha Yojana अनुषंगाने हा एक महत्त्वपूर्ण असा शासन निर्णय घेण्यात आलेले आहे.
- महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी योजनेअंतर्गत पशुसंवर्धनाशी संबंधित वैयक्तिक व सामुदायिक अनुदेय काम खालील नमूद करण्यात आलेले आहेत.
- सदर कामाकरता पशुसंवर्धन विभागाशी अभिसरण पद्धतीनं पुढे विहित केल्याप्रमाणे अंमलबजावणी करण्यासाठी या शासन निर्णयाच्या माध्यमातून मंजुरी देण्यात आलेली आहे.
- यामध्ये सामूहिक कामांमध्ये जे प्राधान्यक्रम असणारे त्याच्यामध्ये जनावराचे सामूहिक गोटे बांधणं यामध्ये समुदायासाठी जनावरा करतात.
- निवारा बांधणं समुदायासाठी शेळी मेंढी निवारा बांधणं समुदायासाठी वराह निवारबांना समुदायासाठी कुकुट पक्षाकरता निवारा बांधणं याप्रमाणे जे गोटे आहेत
- सध्या जो निवार असेल ते निवाऱ्याची देखभाल करणे पुरणविकासाच्या अंतर्गत दुधाळ पशुधन शेळ्या मेंढ्यासाठी हिरवे वैरण मुर्गास उपलब्ध होण्यासाठी विविध निविष्ठा वैरण बियाणे खत जमीन मशागतीचा खर्च लागवड कापणीचा खर्च इत्यादीच वाटप करणे ज्यामध्ये आपण जर पाहिलं तर जे काही सुपाभळीची लागवड असेल.
- किंवा शेवगा लागवड असेल किंवा इतर काही वैज्ञानी साठी असलेल्या बी बियाण्याचा वाटप करणे असेल
- अशा प्रकारच्या बाबी याच्या अंतर्गत केल्या जातील चारा साठवण्यासाठी 500 चौरस फूटचा शेड बांधकाम करणं जे सामाजिक स्वरूपामध्ये सुद्धा केला जाऊ शकतो.
- चारा लागवडीसाठी पशुपालकांना प्रोत्साहन करून चारा लागवड करण्यास मार्गदर्शन करणे.
- ज्याच्या अंतर्गत ट्रेनिंग असेल किंवा त्याची शिबिर असतील अशा प्रकारचे केले जातील.
ह्या बाजार समितीमध्ये कापसाला मिळाला 8500रु. भाव
योजनेचे सारांश
- या अंतर्गत वैयक्तिक कामाचं जे आहे त्यामध्ये वैयक्तिक गोटा बांधणे लाभार्थ्यांकरता दहा शेळी 20 शेळ्या दोन बोकड अशा प्रकारच्या या निवासासाठी मेंढी गटासाठी शेळी गटासाठी एक गोठा तयार करण.
- दोन गाई दोन म्हशी याच्यासाठी गोटा तयार करणे.
- 3000 किंवा 5000 मांसल कुकुट पक्षांसाठी पोल्ट्री शेड तयार करणे याप्रमाणे वैयक्तिक समुदाय लाभार्थ्यांकरता दहा प्लस एक वराह संगोपन करण्यासाठी निवारा कोटा बांधकाम करणं आणि याच्याच बरोबर अस्तित्वात असलेल्या गोठ्याचे देखभाल
- दुरुस्ती करणे सुद्धा याच्या अंतर्गत समाविष्ट करण्यात आलेले आहे.
- याच्यासाठी सुद्धा पशुपालनास निगडित मनरेगाच्या कामाच्या अनुषंगाने उपलब्ध काम करतात.
- तांत्रिक मान्यता देणा हजेरीपत्रक निर्गमित करणं अशा प्रकारच्या बाबतचा यामध्ये समावेश करण्यात आलेला आहे.
- याचा नियोजन आपण जर पाहिलं तर वैयक्तिक योजनेचा लाभ घेण्यास इच्छुक असलेल्या सर्व पात्र लाभार्थ्यांच्या कामाचा संबंधित गावाच्या ग्रामसभेचे मान्यता घेऊन समृद्धी बजेटमध्ये वार्षिक कृती आराखड्यामध्ये समावेश केला जाईल.
- याकरता संबंधित जिल्हास्तरीय यंत्रणेच्या समन्वयांमधून पाठपुरावा करून योग्य ती कारवाई केली जाणार आहे.
- अंमलबजावणी करण्याची पद्धती सुद्धा याच्यामध्ये देण्यात आलेली आहे.
- प्रशासकीय मान्यता द्यावयाच्या कामाचे सर्व कागदपत्रासह प्रस्ताव तयार करण्याची जबाबदारी ही ग्रामरोजगार सेवक तांत्रिक साहेब यांच्यावरती संयुक्त कृती असणार आहे.
- आणि या कामांमध्ये पशुसंवर्धन विभागाचे पशुसंवर्धन पर्यवेक्षक सुद्धा सहभागी होणार आहेत.
- याच्यामधून आपण जर पाहिलं तर शेळी मेंढीचा गटाचा वाटप असेल.
- ते पशुसंवर्धन विभागाच्या माध्यमातून तर त्याच्यासाठी लागणारी गोठ्याची गरज त्याच्यासाठी असणारे निवारीची गरज ही मंत्राच्या अंतर्गत उपलब्ध करून देणे.
Gai Gotha Yojana
- महत्त्वाचा असे उद्दिष्ट या योजनेच्या अंतर्गत असणार आहे.
- पाच लाख रुपयापर्यंतच्या मर्यादित वैयक्तिक कामाचे तांत्रिक मान्यता देण्याच्या अधिकार पंचायत समितीतील किंवा जिल्हा परिषद सार्वजनिक बांधकाम विभागाचे कनिष्ठ अभियंता यांना राहील.
- 25 लाखापेक्षा पुढील जे काम असतील त्याला उपाय अभियंता यांना तांत्रिक मान्यता देण्याचे अधिकार राहणार आहे.
- योजनांची अंमलबजावणी याचबरोबर त्याचा दीर्घकालीन होणारे फायदे
- शेतकऱ्यांना मिळण्यासाठी त्या लाभार्थ्याला मिळण्यासाठी या दोन्ही योजनांचा अभिसरण करण्यासाठी या शासन निर्णयाच्या माध्यमातून मंजुरी देण्यात आलेली आहे.
- मनरेगाच्या अंतर्गत पायाभूत सुविधा z y गोठा असेल हे या ठिकाणी उभारणी करता येईल.
- पशुसंवर्धन विभागाच्या माध्यमातून त्या लाभार्थ्यांना या पुरुषांचे वाटप केले जाईल.
- एकंदरीत नाविन्यपूर्ण योजनेच्या अंतर्गत पात्र झालेल्या लाभार्थ्यांना आता गायगोटा शेळीपालन शेड घेण्याचा मार्ग देखील मोकळा झालेला आहे.
- मनरेगाच्या अंतर्गत जर गाय गोटा शेळीपालन शेड जर त्यांच्याकडे असेल तर पुढे नावीन्यपूर्ण योजनेच्या अंतर्गत त्याला लाभ मिळण्यासाठी सुद्धा सुखर होणार आहे.
- एकंदरीत या दोन्ही अभिसरणांमधून लाभार्थ्यांना मोठ्या प्रमाणात लाभ आता मिळणार आहे.
- महत्त्वाचाआणि आवश्यक असलेला बदल करण्यात आलेला आहे.
- हा शासन निर्णय पाहण्यासाठी gr. Maharashtra.gov.in
- या संकेतस्थळावर देखील पाहू शकता.
- याचा G R लिंक मध्ये दिलेला आहे.